Stedelijke transities voor veerkrachtige steden
Steden ontwikkelen zich over langere tijd, maar vaak ook schoksgewijs. Fundamentele veranderingen in economie en klimaat hebben grote impact op hoe we stedelijke gebieden maken, aanpassen en gebruiken. In deze module staan belangrijke stedelijke duurzaamheid transities centraal: de mobiliteits- en energietransities, en de transitie naar een circulaire economie. Deze drie transities dragen in belangrijke mate bij aan het al dan niet realiseren van klimaatadaptieve, gezonde en veerkrachtige steden. In hoeverre kunnen nieuwe wijken volledig energieneutraal en met een lage parkeernorm worden gebouwd? Welke rol spelen gebouwen en hubs in het organiseren van retourstromen van stadslogistiek, delen van goederen en opslaan van energie?
In deze module leer je een transities als systeem te begrijpen en te vertalen naar gebiedsgeoriënteerde scenario’s en strategieën, met als casus de Merwe-Vierhavens (M4H) gebied in Rotterdam.
Duurzame mobiliteitstransitie
Duurzame mobiliteit speelt een belangrijke rol in het leefbaar, bereikbaar, betaalbaar en groen houden van steden. Omwille van voldoende ruimte, reistijd en -comfort willen veel stadsbesturen het gebruik van duurzame en gezonde(re) vormen van mobiliteit voor mensen stimuleren, terwijl autogebruik wordt ontmoedigd, waarvoor mobiliteitsconcepten zoals MaaS, STOMP of mobiliteitshubs zijn ontwikkeld. Wat betekent de mobiliteitstransitie voor stedelijke gebieden? In deze module leer je over het belang en de mogelijkheden van de verschillende mobiliteitsconcepten, en krijg je inzicht in de kansen, kosten en uitdagingen die de mobiliteitstransitie met zich meebrengt.
Innovatieve projecten in een groot politiek en maatschappelijk speelveld, zoals de Floriade 2022 in Almere, vragen om een duidelijke strategie en goed omgevingsmanagement. De MCD-opleiding geeft de handvatten om de juiste keuzes te maken.
Energietransitie als ruimtelijke opgave
De energietransitie gaat over de overgang van een systeem gebaseerd op het gebruik van fossiele bronnen naar een systeem gebaseerd op het gebruik van CO2-neutrale bronnen. Zo’n transitie kent technische, juridische, organisatorische, sociale en economische dimensies en voltrekt zich de komend decennia op verschillende niveaus (van mondiaal tot lokaal). Wat betekent dit concreet voor gebiedsontwikkeling? En wat is de relatie met andere ruimtelijke opgaven zoals klimaatadaptatie, verstedelijking en natuurversterking?
Stadslogistiek en de transitie naar een circulaire economie
De manier waarop stromen van consumptiegoederen, materialen voor de bouw en afval door de stad worden geleid verandert snel. Tussen 2025 en 2030 worden in veel steden zero-emissie zones ingevoerd. Diensten van bezorging en onderhoud maken dan niet meer gebruik van dieselbusjes en vrachtwagens. Dit terwijl online winkelen, maaltijdbezorging, refurbishing van producten en andere trends voor meer en diversere goederenstromen zorgen. Hoe worden deze ruimtelijk uitgewerkt in de stad en gebiedsontwikkelingen? Wat betekent dit voor het gebruik van de plinten, wegen en vervoershubs?
Transitiemanagement, scenarioplanning en strategievorming
Om de veerkracht van de stedelijke leefomgeving te vergroten en inzicht te krijgen in toekomstige ontwikkelingen benaderen we de urgente transitieopgaven in een integraal systeemperspectief, met behulp van concepten van transitiemanagement en de methode van scenarioplanning. Hiermee kunnen gerichte gebiedsstrategieën worden bepaald. Deze module geeft je inzicht in de diverse belangen van partijen betrokken bij stedelijke transities, en bied je handvaten om op een systematische manier transities te integreren in een stedelijke ontwikkeling. Het casusgebied van de module is Merwevierhavens (M4H) Rotterdam.
Leerdoelen
De module Urban Transitions heeft de volgende leerdoelen:
1. De student begrijpt de belangrijkste concepten van transitie management, scenario planning, mobiliteit, logistiek en energie;
2. De student kan scenario’s ontwikkelen en daarop een beleidsvisie ontwikkelen;
3. De student weet de mobiliteit- en energietransitie vraagstukken te plaatsen in een interdisciplinaire context;
4. De student is in staat de geleerde concepten toe te passen in praktijk- en beleidsdiscussies, en kan zelfstandig een
coherente analyse maken van een gebiedsgerichte (mobiliteit, logistiek en/of energie-) transitie opgave.
Docenten
Bijdragen van onder meer:
- Dr. Giuliano Mingardo (EUR)
- Dr.ir. Merten Nefs (EUR)
- Gemeente Rotterdam
- BMW
- Prof. dr. Derk Loorbach (DRIFT)
- Prof. dr. Laetitia Dablanc (Universiteit Gustave Eiffel, Parijs)
- Dennis Allard (Stedin)
- Luc Decoster (Fluvius)
- Ir. Gerjan Streng (BRIGHT)
- Sander Burnigh (BAM Infra)
- Rik Zwikker (SUM-one)
Aanmelden
De module Urban Transitions (MCD21) wordt gegeven van 5 november tot en met 10 december 2024. Colleges vinden plaats op de EUR en op locatie.
Wil je je aanmelden of meer informatie? Stuur dan een email naar: mastercitydeveloper@ese.eur.nl